روستای یالبندان از مناطقی است که مزارع سبز چای کاری را در آن می‌توان به نظاره نشست، هرچند سطح این مزارع سال به سال آب می رود و کاهش می یابد اما هنوز روستاییانی هستند که دل به مهر گیاه دوختند و چای تولید می کنند.
یالبندان در دامنه رشته کوهی شبیه یال اسب واقع شده است و از این رو به این نام نامیده می شود و افراد انگشت شماری از جمله مختاری نژاد پیرمرد مازندرانی در آن به تولید و اشتغال چای مشغول هستند. رد پای غیر بومی ها و مهاجران را هم می توان در این روستای بکر استان مازندران هم دید و در زمین های حاصلخیز چای ویلاهای سیمانی بتنی بنا کردند.
ضعف حمایت ها سبب شد تا چای کاران مزرعه داران برابر وسوسه های و قیمت هایی که غیربومی ها به آنان پیشنهاد می دهند قید چای و چای کاری را بزنند و مزارع آب و اجدادیی شان را به فروش برسانند و به اصطلاح، سود چین های چایکاری به جیب بسازبفروش ها می رود.
پایدار دهیار روستای یالبندان می‌گوید: نبود حمایت های لازم و به صرفه نبودن فعالیت چای کاری سبب شد تا به ندرت باغات چای در این منطقه زیبا حفظ شود و بیشتر آن به ویلا و خانه تبدیل شده است.
وی با اشاره به رواج ساخت و سازها در این روستا گفت: این مسئله سبب شده تا از سطح باغات و مزارع کشاورزی و چای کاسته شود و انگشت شمار اهالی روستا هستند که در این حرفه مشغول کار هستند.
چای کاری از جمله زراعت هایی است که رفته رفته به فراموشی می‌رود و به ندرت باغات ان احیا می شود. چای کاری در قالب چهار چین از بهار تا پاییز انجام می شود و از مجموعه خانوارهای عباس‌آباد ۲۷ خانواده به چای کاری می‌پردازند و سطح باغات چای آنان ۲۷ هکتار است.
این در حالی است که در غرب مازندران دو هزار و ۳۵۰ هکتار باغات چای کاری وجود دارد که ۱۰ درصد از باغات چای کشور را شامل می‌شود و از مجموعه این باغات هزار و ۲۵۰ هکتار در شهرستان های تنکابن و عباس آباد و مابقی در رامسر وجود دارد و به ازای هر ۵ کیلو چای سبز یک کیلوگرم چای خشک تولید می‌شود.
محمد مختاری نژاد از چایکاران روستایی یالبندان است که در روزهای پاییز مشغول هرس و اصلاح باغ چای است، می گوید: هرس پاییزه باغ چای سبب می شود تا در بهار چای یک دستی تولید شود.
وی که از دوران کودکی تاکنون به چای کاری می پردازد، ادامه می دهد: در گذشته های نه چندان دور تا چشم کار می کرد در این روستا باغ چای بود اما اکنون سطح کمی از مزارع به آن اختصاص دارد و بیشتر به زیر ساخت و ساز رفته است.
وی ادامه داد: اکنون در کل روستای یالبندان ۲ هکتار باغ چای نمی توان دید زیرا همه کشاورزان دیروز باغات خود را فروختند و به کارگری مشغول هستند.
وی با اظهار اینکه کاشت باغ چای از نشاست نشا زدن تا برداشت ۳ سال از زمان می‌برد تصریح کرده محصول را پس از برداشت به کارخانه چای می‌بریم تا از آن چای خشک تولید شود.
مختاری نژاد با بیان اینکه یک باغ چای تا صد سال نیز برگ سبز می دهد، ادامه داد: در گذشته همه اهالی روستا به چای کاری مشغول بودند و از این طریق امرار معاش می کردند و در آن زمان ۵ تا ۶ چین چایی برداشت می شد.
بیشتر چای تولید شده در شهرستان‌های غرب مازندران از نوع درجه یک است و این محصول به ۷ کارخانه چای در شهرستان ها فروخته می شود و ۱۰ هزار نفر به صورت مستقیم و غیر مستقیم در این حرفه اشتغال دارند. همچنین تاکنون ۷ هکتار از باغات چای در غرب مازندران با ارائه تسهیلات احیا شده است.
مختاری نژاد افزایش قیمت زمین های کشاورزی و نبود حمایت از بخش کشاورزی را دلیل فروش بسیاری از اراضی و مزارع چای اعلام کرد و گفت: این عامل سبب می شود تا دیگر کشاورز رغبتی برای کار در مزرعه نداشته باشد.
وی گفت: هزینه ۴۰۰ تا ۵۰۰ هزار تومانی روزانه کارگر و گرانی تجهیزات نظیر قیچی که قیمت آن از ۵۰ تا ۱۰۰ هزار تومان در گذشته به ۸۰۰ هزار تومان رسیده است رغبتی برای کشاورز باقی نمی گذارد تا چای تولید کند.
وی گفت: اگر کشاورز زمینش را بفروشد و پول آن را در بانک بگذارد سالانه چند صد میلیون تومان پول می‌گیرد در حالی که با فروش محصولات سالانه ۴۰ تا ۵۰ میلیون تومان درآمد خواهد داشت و این صرفه ندارد.
این چایکار قدیمی مازندرانی با بیان اینکه من عاشق کشاورزی و چایکاری هستم، گفت: متاسفانه فرزندانم نیز علاقه ای به این کار ندارند و تمایل به فروش مزرعه دارند.
وی گفت برای چیدن چای از اشکوارات کارگر می آوریم و کارگران بومی تمایلی به کار در مزرعه ندارند.
این باغدار به هزینه های باغات چای اشاره کرد و گفت: هر سال اسفند ماه باید خاک باغ برگردانده شود و هزینه نهادهای کشاورزی نیز بالاست.
باغ چایی باقی نمانده است
این چایکار ضمن اشاره به اینکه دیگر باغ چای باقی نمانده تا دولت از آن حمایت بکند یا نکند، گفت: کل باغات چای مانده در روستا کمتر از ۲ هکتار است و آن هم به مرور در حال فروش است.
واردات بی رویه و بدون برنامه نیز طی سال های اخیر به تولیدات چای داخلی لطمه زده است و کشاورزان خواستار جلوگیری از ادامه روند هستند و رئیس سازمان چای کشور نیز واردات بی رویه را سبب آسیب زدن به بازار چای داخل دانست.
حبیب الله جهانساز در گفت‌وگو با خبرنگار بازار میزان تولید برگ سبز چای را ۱۴۹ هزار و ۳۱۰ تن اعلام کرد و گفت: ا۱۷ کارخانه در فرآوری و تبدیل برگ سبز به چای خشک نقش داشتند و بیش از ۳۳ هزار تن چای خشک تولید شد که رشد ۳۵ درصدی داشته است.
۱۰ کارخانه چای در مازندران فعال است
وی با عنوان این که ۱۰ درصد تولید معادل ۱۳ هزار تن مربوط به مازندران بوده است، افزود: ۱۰ کارخانه فرآوری در تنکابن و رامسر فعالیت می کنند.
وی ارزش برگ سبز خریداری شده را هزار و ۸۶۸ میلیارد تومان اعلام کرد و گفت: تاکنون بالغ هزار و ۷۸ میلیارد تومان از مطالبات پرداخت شد که ۵۶ درصد توسط کارخانجات پرداخت شده است.
جهانساز گفت: تلاش می کنیم بخشی از مطالبات سهام دولت تا هفته آینده پرداخت شود و کارخانجات نیز در حال فروش چای هستند.
رئیس سازمان چای کشور ناهماهنگی در زمینه واردات چای را سبب لطمه به تولید و بازار داخل زده است، افزود: هرچند دولت دستور داده است جلوی واردات چای گرفته شود و نگاه تامین کنندگان باید توجه به تولید داخل باشد.
وضعیت کشاورزی در مازندران هر سال بدتر ازسال قبل می شود و افزایش هزینه های تولید، بالابودن نرخ کارگر و نهاده و ضعف حمایت از یک سو و تقلای مشتریان غیربومی برای خرید زمین و رشد سرسام آور قیمت زمین و مسکن موجب شده تا هر ساله بخش قابل توجهی از مزارع نظیر باغات چای از گردونه تولید خارج شوند.
